Warunkiem prawidłowego wymawiania wszystkich głosek jest sprawne działanie narządów mowy. Wymawianiu poszczególnych dźwięków mowy towarzyszy poruszanie się warg, języka, podniebienia miękkiego i żuchwy. Ruchy te muszą być bardzo dokładne. Dlatego też narządy mowy trzeba tak ćwiczyć, aby wypracować ich zręczne i celowe ruchy.
Ćwiczenia logopedyczne
Ćwiczenia usprawniające wargi:
- Balonik – nadymanie policzków (dla urozmaicenia bawimy się w baloniki, które pękają przekłute palcami);
- Całuski – cmokamy posyłając do siebie buziaki;
- Niejadek – usta wciągamy w głąb jamy ustnej;
- Chudzielec – wciąganie policzków do jamy ustnej;
- Podwieczorek pieska – chwytanie ustami drobnych cukierków, chrupek itp.;
- Rybka – powolne otwieranie i zamykanie warg tworzących kształt koła, zęby zamknięte;
- Króliczek – masowanie, nagryzanie warg zębami (górnymi dolnej wargi i odwrotnie);
- Świnka – wysuwanie obu warg do przodu, udając ryjek świnki;
- Zmęczony konik – parskanie wargami;
- Kto silniejszy? – napinanie warg w pozycji rozciągniętej – dwie osoby siedzące naprzeciw siebie trzymają ustami kartkę papieru i każdy ciągnie w swoją stronę;
- Wąsy – wysuwanie warg jak przy wymawianiu u , położenie na górnej wardze słomki lub ołówka i próby jak najdłuższego utrzymania;
- Suszarka – utrzymywanie przy pomocy warg słomki, wciąganie powietrza nosem, wydychanie przez słomkę na dłoń (odczuwanie ciepłego powietrza);
- Pojazdy – naśladowanie poprzez wibrację warg warkotu motoru, helikoptera itp.;
- Straż pożarna – wyraźne wymawianie samogłosek w parach: eo , iu , au;
Zabawy logopedyczne
Jeśli mówić pięknie chcesz
To do pracy bierz się bierz
Najpierw język ostro ćwicz,
Pokaż nosek, brodę w mig.
Teraz prawą, lewą stronę.
Te ćwiczenia już zrobione,
To jest łatwe – prawda? Więc …
Teraz wargi swoje męcz.
Górną nałóż na tę dolną,
Później dolną przykryj górną.
Och, na pewno nie jest trudno.
Więc rozwesel minę chmurną.
Teraz usta w ryjek zrób,
Abyś pięknie mówić mógł.
I. Sztabińska
To do pracy bierz się bierz
Najpierw język ostro ćwicz,
Pokaż nosek, brodę w mig.
Teraz prawą, lewą stronę.
Te ćwiczenia już zrobione,
To jest łatwe – prawda? Więc …
Teraz wargi swoje męcz.
Górną nałóż na tę dolną,
Później dolną przykryj górną.
Och, na pewno nie jest trudno.
Więc rozwesel minę chmurną.
Teraz usta w ryjek zrób,
Abyś pięknie mówić mógł.
I. Sztabińska
Ćwiczenia powinny być prowadzone codziennie (kilka razy w ciągu dnia) przez 5 – 10 minut. Trzeba jednak pamiętać, że czas trwania i liczbę powtórzeń należy dostosować do indywidualnych możliwości.
Opraowała:
mgr Jolanta Koch
mgr Jolanta Koch
